Những điều cần biết về dòng điện không đổi và nguồn điện

Dòng điện không đổi và nguồn điện là các phạm trù quan trọng trong chương trình Vật lý trung học phổ thông. Đặc biệt xuất hiện với tần xuất lớn trong bài kiểm tra, bài thi. Cùng tìm hiểu chi tiết hơn về mảng kiến thức này nhé! 

Tóm tắt lý thuyết cần nhớ!

Dòng điện là gì?

Dòng điện được hiểu là dòng dịch chuyển có hướng của các điện tích. Chiều quy ước của dòng điện là chiều dịch chuyển các điện tích dương. Dòng điện có nhiều tác dụng khác nhau, đặc biệt quan trọng trong nghiên cứu và đời sống. 

Các tác dụng chính của dòng điện gồm:

• Tác dụng nhiệt: Ứng dụng để sưởi ấm, làm nóng. 
• Tác dụng hoá học được vận dụng trong các phản ứng hóa sinh
• Tác dụng từ tạo ra dòng điện tích và nguồn điện
• Tác dụng cơ trong các loại máy cơ học
• Tác dụng sinh lí ứng dụng điều trị và chữa trị bệnh

Trong đó tác dụng từ là tác dụng đặc trưng nhất của dòng điện. Ứng dụng trong nhiều lĩnh vực sản xuất và đời sông hàng ngày của con người. 

Cường độ dòng điện và dòng điện không đổi là gì?

Một trong những đặc trưng cho dòng điện là cường độ dòng điện. Chúng là đại lượng thể hiện cho tác dụng mạnh, yếu của dòng điện. 

Công thức xác định trị số của cường độ dòng điện chính là thương số giữa điện lượng q và thời gian. Với q là lượng điện tích dịch chuyển qua tiết diện thẳng của vật dẫn.

Đơn vị chuẩn của cường độ dòng điện Ampe (A)

Nguồn điện là gì?

Để tạo ra nguồn điện, con người cần phải thực hiện các nguyên tắc nhất định. Theo đó, bạn cần đặt vào giữa hai đầu vật dẫn một hiệu điện thế. 

Công dụng chính của nguồn điện hiện là thiết bị để tạo ra và duy trì hiệu điện thế. Từ đó, nhằm duy trì dòng điện trong mạch.

Suất điện động của nguồn điện chính là gì?

Một trong những khái niệm thường gặp là công của nguồn điện. Chúng chính là công của các lực lạ thực hiện nhằm làm dịch chuyển các điện tích qua nguồn.

Đại lượng đặc trưng cho khả năng thực hiện công của nguồn điện chính là suất điện động. Kỹ hiệu là E. Công thức bằng tỷ lệ giữa công A và lượng điện tích dịch chuyển q. Đây là lượng điện dịch chuyển ngược chiều điện trường bên trong của nguồn điện. 

Công thức E = A/q.

Đơn vị: Vôn (V)

Trên mỗi nguồn điện có một con số (đơn vị Vôn) thể hiện trị số của suất điện động. 

Nguồn điện được đặc trưng bởi 2 đại lượng là suất điện động E và điện trở trong dây dẫn là r. 

B. Một số kỹ năng giải bài tập điển hình

Công thức áp dụng chính: 

• Công thức chính về cường độ dòng điện 

Theo đó Δq là điện lượng dịch chuyển qua tiết diện thẳng của vật dẫn trong một khoảng thời gian xác định là Δt.

• Công thức chính về dòng điện không đổi:

Dòng điện không đổi được hiểu là dòng điện có chiều và cường độ không thay đổi theo thời gian. 

Công thức: I = q/t.

• Công thức về suất điện động E của một nguồn điện

Đây là đại lượng đặc trưng cho khả năng thực hiện công của nguồn điện. Chúng được đo bằng công A của lực lạ làm dịch chuyển một đơn vị điện tích dương (ký hiệu là q) ngược chiều điện trường bên trong nguồn điện và độ lớn của điện tích q đó. Cụ thể: 

E = A/q.

Với: A là công của lực lạ (Đơn vị J – Jun)

q là độ lớn điện tích dịch chuyển (Đơn vị C)

• Một số kiến thức bổ sung quan trọng khác:

Điện lượng của dây dẫn ký hiệu là q và có độ lớn xác định theo công thức q = n.|e|

Trong đó: 

n là số electron dịch chuyển qua tiết diện thẳng trong thời gian 1s

e = 1,6.10-19 là điện tích electron

Các kiến thức về dòng điện không đổi và nguồn điện được thietbikythuat.com.vn chia sẻ sẽ giúp các em học sinh bổ sung thêm kiến thức của mình. Đồng thời, giúp khách hàng hiểu hơn về vấn đề quan trọng này.